Statystyki wskazują, że nawet ponad 50 proc. upraw rzepaku w Polsce jest mocno zachwaszczonych. Występowanie chwastów takich jak przytulia czepna czy tasznik pospolity prowadzi do znacznych strat na plantacjach, które sięgają nierzadko 1/3. Jedną z przyczyn jest pogoda, a mianowicie problem coraz cieplejszych zim, co wpływa na wzmożoną wegetacją chwastów. Można jednak skutecznie ograniczyć wzrost roślin konkurencyjnych, stosując właściwe opryski, czyli środki herbicydowe. Odpowiadamy, czy używać ich po siewie, czy powschodowo.
Dlaczego zabiegi herbicydowe w rzepaku są ważne?
Herbicydy eliminują chwasty, które konkurują z rzepakiem o wodę, składniki odżywcze i światło słoneczne. Bez ich stosowania chwasty wykazują większą presję, co skutkuje spowolnieniem wzrostu roślin uprawnych i obniżeniem plonu.
Herbicydy zapewniają więc równomierny rozwój rzepaku. W efekcie tego rolnicy mogą cieszyć się z wyższych plonów i lepszej jakości ziarna. Dobrej jakości środki eliminują również konkurencję chwastów, co przekłada się na mniejsze ryzyko chorób, dzięki zmniejszonej wilgotności łanu. Ponadto stosowanie herbicydów obniża koszty produkcji i straty finansowe poprzez efektywne zarządzanie polem.
W uprawie rzepaku ozimego szczególnie ważne jest zwalczanie chwastów jednoliściennych, takich jak perz właściwy czy samosiewy zbóż. Rozmnażają się one podziemnymi rozłogami, co utrudnia ich eliminację. Miotła zbożowa również stanowi poważne zagrożenie. Herbicydy są skuteczne w walce ze wspomnianymi gatunkami, a jednocześnie skutecznie radzą sobie z chwastami dwuliściennymi.
Zabieg herbicydowy po siewie – dlaczego warto go stosować?
Według statystyk to zabiegi herbicydowe przeprowadzone po siewie rzepaku są skuteczniejsze o 30 proc. od powschodowych. Chronią już od pierwszych dni, skutecznie zatrzymując rozwój i szkodliwe działanie chwastów od samego początku. Kiedy chwasty są w fazie kiełkowania, odpowiednio dobrany środek ochrony roślin przerwie proces wzrostu szkodliwego gatunku. W efekcie tego rzepak dojrzewa na odchwaszczonym polu, ma dostęp do zasobów wodnych i składników odżywczych, a jednocześnie staje się odporniejszy na zimowe warunki.
Co więcej, liczba środków herbicydowych do zwalczania chwastów po siewie jest większa. Rolnik może zaaplikować je doglebowo lub nalistnie, zależnie do własnych potrzeb. Zaleca się jednak, żeby zabiegi zakończyć około 14 dni przed zimowaniem roślin, żeby zdążyły przyswoić substancje czynne przed spoczynkiem zimowym. W związku z powyższym przyjęło się określać wiosenne odchwaszczanie jako zabieg korygujący.
Jakie środki stosować po siewie rzepaku?
Na jakie chwasty działają herbicydy po siewie? Przede wszystkim na przytulie, jasnoty, tobołki, przetaczniki i taszniki. A jaki preparat na rzepak po siewie jest najlepszy? Taki, który zawiera substancje:
- chlomazon,
- metazachlor.
Środek aplikuje się na wilgotną glebę. Polecane preparaty to Reactor 480 EC i Springbok 400 EC.
Czy warto zastosować zabieg herbicydowy w rzepaku powschodowo?
Chociaż warto eliminować chwasty już od samego początku, są sytuacje, kiedy rolnik decyduje się na zabieg powschodowy. Czasami zresztą bywa to konieczne, gdy herbicyd po siewie nie przyniósł zamierzonych rezultatów lub jako zabieg korygujący. Jest trudniejszy, ponieważ środek musi nie tylko wyeliminować młode chwasty, ale również te, które przetrwały zimę.
Oczywiście stosowanie środków herbicydowych powschodowo ma swoje zalety. Rolnik wie, jaki jest stopień zachwaszczenia i jaki gatunek chwastu atakuje, co ułatwia dobranie konkretnego produktu. Poza tym zabieg można przeprowadzać niezależnie od warunków wilgotnościowych. Co ważne, środki ochrony roślin stosowane powschodowo świetnie radzą sobie z makiem, fiołkiem polnym i chabrem bławatkiem.
Jaki zabieg na rzepak powschodowo?
Skuteczne substancje herbicydowe, stosowane w rzepaku powschodowo, to:
- chlopyralid,
- metazachlor,
- pikloram.
Polecany produkt to efektywny Navigator 360 SL. Przy wyborze środka należy jednak zwrócić uwagę, na którą fazę liści jest on zalecany!
Fot. Odpowiednio opracowany program ochrony rzepaku gwarantuje wysoką skuteczność w walce z chwastami.
Zabieg na chwasty w rzepaku jesienią czy wiosną?
Najlepszą ochronę rzepaku przed chwastami zapewniają zabiegi przedwschodowe, które przeprowadza się tuż po siewie, zanim rośliny wzejdą. Skutecznie eliminują chwasty na etapie kiełkowania. Zabiegi powschodowe stosowane później uzupełniają ochronę, zwalczają chwasty, które przetrwały pierwszą aplikację i eliminują konkretne gatunki, takie jak mak. Ostateczny wybór zależy jednak od:
- rodzaju chwastów – warto pamiętać, że na mak czy fiołka najlepiej działają herbicydy powschodowe, a na przytulię i jasnoty herbicydy po siewie,
- warunków środowiskowych,
- lokalnych zaleceń agrotechnicznych.
Najważniejsze jest, aby wybrać właściwe środki herbicydowe na chwasty w rzepaku od sprawdzonego dystrybutora.
BIBLIOGRAFIA:
- Radecki A., Łęgowiak Z., Wysmułek A., Ciesielska A., Skład florystyczny upraw rzepaku ozimego i ochrona przed chwastami, Zeszyty problemowe postępów Nauk Rolniczych, 2003.
- Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Metodyka Integrowanej Produkcji Rzepaku Ozimego, Warszawa 2023.
- Dr hab. Tratwal A. prof. nadzw. IOR–PIB, Dr. inż. Strażyński P., Dr Jajor E., Prof. dr. hab. Mrówczyńsk M., Instytut Ochrony Roślin, Poradnik sygnalizatora ochrony rzepaku, Poznań 2018.