Ostrożeń polny (Cirsium arvense) jest jednym z najbardziej uciążliwych chwastów wieloletnich. Zagraża plonom i mocno utrudnia ich zbiór. W kukurydzy powoduje straty nawet do 20%. Ma silnie rozbudowany system korzeniowy i kolce, przez co trudno jest go usunąć ręcznie. Jak rozpoznać ten chwast i jak zwalczyć ostrożeń polny w kukurydzy, rzepaku czy pszenicy?
Ostrożeń polny – kłujące kolce i kolorowe kwiaty
Ostrożeń polny (potocznie zwany ostem) to roślina z rodziny astrowatych. Osiąga wysokość od 50 do 180 cm. Ma charakterystyczne kolczaste, wydłużone liście oraz fioletowe, różowe lub białe kwiaty zebrane w koszyczki. Na jednym stanowisku często występują rośliny męskie i żeńskie. Najbardziej problematyczny w zwalczaniu ostrożnia jest jego system korzeniowy. Mocny, palowy korzeń nierzadko sięga kilka metrów w głąb ziemi, co utrudnia jego eliminację.
Dlaczego trzeba zwalczać ostrożeń polny?
Ostrożeń polny jest szczególnie groźny dla zbóż, kukurydzy i rzepaku. Czym skutkuje jego obecność?
- Spadek plonów – w kukurydzy i pszenicy nawet o 15–20%.
- Zubożenie gleby – korzenie ostrożnia pobierają duże ilości wody i składników odżywczych, co ogranicza rozwój roślin uprawnych.
- Zachwaszczenie pól – ostrożeń blokuje dostęp światła i staje się poważną konkurencją dla roślin o wolniejszym wzroście.
Ostrożeń polny najlepiej eliminować na wczesnym etapie jego wzrostu. Wieloletnie zaniedbania prowadzą do intensywnego zachwaszczenia, w efekcie czego oset trudno jest usunąć.
Jak zwalczyć ostrożeń polny?
Gdzie najczęściej występuje oset? W uprawach zbóż, kukurydzy, w uprawie rzepaku ozimego, sadach oraz na użytkach i ugorach. Czym zwalczyć ostrożeń polny w pszenicy i pozostałych uprawach? Skuteczne wyeliminowanie tego chwastu wymaga połączenia metod mechanicznych i chemicznych.
Mechaniczne metody zwalczania ostu
Jak zwalczyć ostrożeń polny w kukurydzy i innych roślinach mechanicznie? Bardzo trudno jest usunąć chwast ręcznie. Mocne korzenie często się łamią, a pozostawione fragmenty szybko odrastają. Jest to właściwa metoda tylko w pojedynczych przypadkach. Na większych polach skuteczniejsze są metody chemiczne.
Chemiczne sposoby na walkę z ostem
Czym zwalczyć ostrożeń polny? Najskuteczniejsze są herbicydy selektywne, które działają na chwasty dwuliścienne. Zawierają na przykład tribenuron metylu, chlopyralid lub mieszanki, takie jak tritosulfuron + florasulam.
W przypadku ugorów i użytków stosuje się czasami przeprowadzenie totalnego zabiegu chemicznego, który całkowicie niszczy roślinność. Są to jednak bardzo zaawansowane przypadki.
Podczas zwalczania ostrożnia polnego w kukurydzy, zbożach i rzepaku należy stosować się do instrukcji producenta. Istotne są szczegóły dotyczące stężenia, terminu zabiegu i karencji uzależnione od rodzaju uprawy.
Siewki ostrożnia polnego. Co warto wiedzieć?
Młode siewki ostrożnia polnego szybko rozwijają korzenie. Po około 7 tygodniach mogą już rozmnażać się wegetatywnie, czyli nowe rośliny powstają z korzeni i rozłogów, a nie tylko z nasion. Dlatego ostrożeń warto zwalczać jak najprędzej, zwłaszcza że w początkowej fazie jest szczególnie podatny na działanie większości herbicydów.
Nie tylko chemia na ostrożeń polny, ale i profilaktyka
W jaki sposób można zapobiegać presji tego chwastu?
- Uprawa lucerny – zagłusza oset, osłabia jego korzenie.
- Poplon ozimy – zaorany wiosną ogranicza wzrost chwastów.
- Orka ugorowa – regularne oranie niszczy korzenie.
- Wycinanie pędów – zwłaszcza na początku kwitnienia.
- Czysty materiał siewny – zapobiega zanieczyszczeniu nasionami chwastów.
- Przefermentowany obornik – ogranicza wznoszenie nasion ostu.
- Głęboka orka – sprawia, że nasiona są zakopane głęboko i nie mogą kiełkować.
Jaki jest próg szkodliwości ostrożnia polnego?
Próg szkodliwości ostrożnia polnego to:
- 0,5 rośliny na metr kwadratowy w zbożach,
- 2 rośliny na metr kwadratowy w kukurydzy i okopowych.
Zwalczanie ostrożnia polnego nie będzie trudne, jeżeli rolnik skorzysta z herbicydów selektywnych i będzie pamiętał o profilaktycznych zabiegach na polu.
BIBLIOGRAFIA:
- Adamczewski K., Dobrzański A., Fazy rozwojowe roślin a racjonalne zwalczanie chwastów, Progress in Plant Protection, 1/1998 (t. 38).
- Adamczewski K., Dobrzański A., Chemiczne zwalczanie chwastów – teraźniejszość i przyszłość, Fragmenta Agronomica, 4/2006 (t. 23).
- https://www.farmer.pl/produkcja-roslinna/ochrona-roslin/ostrozen-polny-w-zbozach-ozimych-i-jarych,145784.html [dostęp: 14.11.2024]
- https://www.farmer.pl/produkcja-roslinna/ochrona-roslin/zwalczanie-uciazliwych-chwastow-w-kukurydzy,146230.html [dostęp: 14.11.2024]