Rolnictwo przeżywa rewolucję. Rolnicy nie polegają już tylko na tradycyjnych metodach, które były oparte na uśrednionych dawkach nawozów i klasycznych narzędziach typu pług. Dzięki temu powstało rolnictwo precyzyjne, czyli koncepcja, która dostosowuje metody upraw do potrzeb konkretnego miejsca na polu. Maksymalizuje plony, zmniejsza koszty produkcji i jednocześnie chroni środowisko. Co warto wiedzieć o rolnictwie precyzyjnym?
Rolnictwo precyzyjne – definicja, czyli przyszłość ochrony środowiska
Rolnictwo precyzyjne nazywa się rolnictwem 4.0. Wykorzystuje technologie, w tym GPS, czujniki, drony, systemy autonomiczne i roboty, żeby wspierać uprawy. Definicja rolnictwa precyzyjnego mówi, że głównym założeniem jest maksymalnie precyzyjne dostosowanie metod rolniczych do specyfiki konkretnego pola. Jego zwolennicy biorą pod uwagę zmienność gleby, jej zasobność w składniki odżywcze, warunki pogodowe i fazy rozwoju roślin.
Co to oznacza w praktyce? Pole traktuje się indywidualnie. Technologie nawożenia, nawodnienia, przeprowadzania zabiegów ochronnych czy zbiorów dopasowuje się do potrzeb roślin w różnych częściach pola. W ten sposób rolnik zyskuje pełną kontrolę nad produkcją. Przekłada się to na efekty, zarówno pod względem jakości, jak i ilości plonów.
Jakie nowoczesne technologie są stosowane w rolnictwie precyzyjnym?
Jednym z najważniejszych narzędzi jest technologia GPS. Dzięki niej rolnicy mogą precyzyjnie sterować maszynami rolniczymi. System nawigacji ściśle dopasowuje ścieżki robocze maszyn do rozmiaru pól. Ułatwia to optymalne wykorzystanie powierzchni upraw i ogranicza wydatki związane z paliwem i pracą maszyn.
Dużym ułatwieniem są też drony w rolnictwie precyzyjnym. Monitorują stan upraw, wykonują zdjęcia w wysokiej rozdzielczości i analizują zdrowie roślin. Zbierają dane o stanie gleby i plonów, dzięki czemu można błyskawicznie reagować na ewentualne zagrożenia, choroby i szkodniki.
Kolejną nowinką technologiczną w rolnictwie precyzyjnym są roboty i systemy autonomiczne. Wykonują prace rolne bez udziału człowieka. Obniża to koszty pracy i zwiększa wydajność.
Dzięki wymienionym systemom rolnictwa precyzyjnego, rolnicy poznają dokładne potrzeby upraw, więc nawożenie jest bardziej dopasowane do potrzeb roślin – precyzyjniejsze. Podobnie siew oraz stosowanie dobrze wyważonych dawek środków ochrony roślin – są one rzetelnie dopasowane do warunków na małych fragmentach pola.
Precyzyjne nawożenie i stosowanie agrochemikaliów
Precyzyjne nawożenie to jedna z podstawowych praktyk w rolnictwie 4.0. Dzięki wykorzystaniu systemów VRA (Variable Rate Application) rolnicy dawkują nawozy zależnie od potrzeb różnych części pola. Badają mapy zasobności gleby stworzone przez urządzenia GPS, co wskazuje, gdzie i jaką ilość nawozów należy zastosować.
Dzięki temu rolnicy ograniczają nadmierne zużycie nawozów. Oszczędzają pieniądze, ale jednocześnie chronią środowisko przed ich nadmiernym wprowadzeniem do gleby i wód gruntowych (co redukuje zjawisko zakwaszania).
Korzyści rolnictwa precyzyjnego, czyli oszczędności finansowe w długofalowym działaniu
Rolnictwo precyzyjne ma zalety i wady, ale bez wątpienia przeważają te pierwsze.
- Zmniejszenie kosztów produkcji
- Precyzyjne monitorowanie potrzeb roślin
- Oszczędności paliwa i maszyn (na przykład GPS ogranicza błędy przejazdów)
- Lepsza prognoza plonów
- Skuteczny monitoring gleby, wilgotności i składników odżywczych
- Precyzyjne nawożenie zgodnie z potrzebami danej uprawy
- Wyższa wydajność i lepsza jakość plonów
- Ograniczenie zbędnego korzystania z zasobów wody
- Dbanie o dobro środowiska i przyszłych pokoleń
Dobro planety, a zarazem maksymalizacja plonów – właśnie tak brzmi dewiza rolnictwa 4.0.
Każdy, kto chce jeszcze więcej dowiedzieć się o tej koncepcji, może uzyskać informacje w jednostkach wspierających tę inicjatywę np. w Instytucie rolnictwa precyzyjnego. Bez wątpienia rolnictwo 4.0 jest terminem, który zasługuje na uwagę ze względu na korzyści finansowe i środowiskowe, jakie za sobą niesie.
BIBLIOGRAFIA:
- https://www.okiemrolnika.pl/rolnictwo-precyzyjne-co-to-jest-i-na-czym-polega [dostęp: 31.01.2025]
- Gozdowski D., Samborski S., Sioma S., Rolnictwo precyzyjne SGGW, 2007, Warszawa.
- https://www.wrotapodlasia.pl/pl/rolnictwo/wiadomosci/finansowanie_obszarw_wiejskich/rolnictwo-precyzyjne-w-polsce.html [dostęp: 31.01.2025]