Wielu rolników skupia się głównie na zabiegu T2, czyli ochronie liścia flagowego. Nie należy jednak zapominać o ostatnim etapie ochrony – zabiegu T3. To właśnie on zabezpiecza kłosy przed chorobami grzybowymi, które niszczą plon.
Zabieg T3 w pszenicy – przedłużenie T2
Kiedy przeprowadzić zabieg T3 w pszenicy? W fazie kłoszenia. Chroni on przed chorobami grzybowymi, takimi jak fuzarioza kłosów czy septorioza plew. To zagrożenia obniżające plon i powodujące zanieczyszczenie ziarna mykotoksynami, przez co są mniej wartościowe i jakościowe. Co więcej, choroby kłosów nie zawsze są widoczne gołym okiem w pierwszych fazach infekcji. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i terminowe przeprowadzenie zabiegu.
Zabieg T3 to niejako przedłużenie ochrony liścia flagowego i podflagowego, które miało miejsce w T2. Dzięki niemu roślina pozostaje zdrowa aż do naturalnego zamierania. W ten sposób rolnicy otrzymują lepszy plon i wysokiej jakości ziarno.
Kiedy przeprowadzać zabieg T3?
Czy można jednoznacznie określić, kiedy przeprowadzić zabieg T3? Niekoniecznie. Infekcja grzybowa nierzadko rozwija się w ukryciu, zanim pojawią się pierwsze objawy. Rolnicy stosują kilka metod, żeby ustalić termin.
- Na podstawie objawów chorobowych – jeśli na polu są widoczne pierwsze symptomy chorób, to znak, że należy zacząć działać. Wśród objawów są na przykład przebarwienia kłosów, bielenie części, naloty różnego koloru (na przykład różowe i brunatne), plamy (często rdzawobrązowe).
- Przez analizę warunków pogodowych – wysoka wilgotność, częste opady i wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi chorób grzybowych. W takich warunkach warto przeprowadzić zabieg prewencyjnie.
- Test na obecność grzybów – rolnicy pobierają próbki kłosów z pola i przechowują je w wilgotnych, opisanych przez producenta warunkach. Po określonym czasie oceniają, czy na powierzchni pojawiły się zarodniki grzybów.
Przykładowo, w polskim klimacie zabieg T3 w pszenicy ozimej, wykonuje się zazwyczaj w pierwszych dwóch tygodniach czerwca. Dokładnie podczas kwitnienia zbóż, między BBCH 51 a BBCH 59. Można zacząć, kiedy kłosek wychodzi z pochwy liściowej, a skończyć, gdy cały kłos jest już widoczny.
Jakie środki stosować w zabiegu T3?
Najlepszym wyborem do wykonania zabiegu T3 są fungicydy z grupy triazoli. Głównie tebukonazol, protiokonazol, metkonazol oraz difenokonazol.
- Protiokonazol – skuteczny w zwalczaniu fuzariozy i septoriozy.
- Tebukonazol – szerokie spektrum działania, hamuje rozwój grzybów.
- Mieszanki fungicydowe – często są stosowane, żeby zwiększyć skuteczność ochrony i zapobiegać odporności patogenów.
W jaki sposób dobrać właściwy środek? Należy zwrócić uwagę na skład i zastosowanie konkretnych preparatów, warunki pogodowe i historię pola. Ważne są również wcześniejsze zabiegi ochronne.
Co na T3 w zbożach, czyli dodatkowa porada
Choroby kłosów, w tym fuzarioza, powodują różne grzyby. Dlatego jeden środek ochrony nie zawsze wystarczy. Jeśli rolnik chce zwiększyć skuteczność preparatu, powinien wybierać te, które mają co najmniej dwie substancje czynne lub łączyć różne środki – skuteczne znajdują się na przykład w ofercie Scandagry.
Czy zabieg T3 jest konieczny?
Niektórzy rolnicy rezygnują z T3, ponieważ uważają, że wcześniejsze zabiegi wystarczą do ochrony plonu. Warto jednak pamiętać o kilku rzeczach.
- Fuzarioza kłosów czasami rozwija się bez widocznych objawów, a jej skutki są katastrofalne dla jakości ziarna.
- Infekcja septoriozą plew negatywnie wpływa na zdrowie rośliny, ponieważ zmniejsza masę ziarna.
- Dobra ochrona kłosa oznacza lepszą jakość plonu, więc jest bardziej wartościowe podczas sprzedaży.
Nawet jeśli infekcja nie jest widoczna gołym okiem, nie oznacza to, że patogeny nie zaatakowały rośliny. Świadoma uprawa pszenicy nie tylko przekłada się na zdrowsze plony, ale i lepszą sytuację finansową.
BIBLIOGRAFIA:
- Bałazy S., Biotechnologia 3, Zróżnicowanie grup funkcjonalnych grzybów entomopatogenicznych. 2000.
- Dział Technologii Produkcji Rolniczej, Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Ochrona pszenicy ozimej. DODR, 2023.
- Korbas M., Paradowski A., Węgorek P., Jajor E., Horoszkiewicz-Janka J., Zamojska J., Danielewicz J., Czyczewski M., Dworzańska D., Vademecum środków ochrony roślin. Wydawnictwo Agronomiczne, 2017, Poznań.
- https://www.farmer.pl/produkcja-roslinna/ochrona-roslin/zabieg-t3-w-uprawie-zboz,86245.html [dostęp: 02.02.2025]