Liść flagowy ma decydujący wpływ na plon zbóż. Odpowiada za dostarczanie większości składników odżywczych, które trafiają do ziarniaków w kłosie. Jego ochrona jest więc bardzo ważna, ponieważ zapobiega utratom plonów nawet do 60 proc. Jak chronić liść flagowy przed chorobami?
Jak wygląda liść flagowy w pszenicy?
Liść flagowy to ostatni, najwyższy liść rosnący pod kłosem. Jego charakterystyczną cechą jest umiejscowienie – wyrasta z najwyższego węzła na źdźble, a pochewka liściowa otacza podstawę kłosa.
Jak rozpoznać liść flagowy w pszenicy? Pojawia się na zaawansowanym etapie wzrostu zboża. Zazwyczaj w okresie, gdy kłos dopiero zaczyna się rozwijać. Dlaczego jest tak ważny? Ze względu na to, że odpowiada za większość procesów fotosyntezy w późnym okresie wzrostu rośliny. Wytwarza energię, która służy do wypełnienia ziarniaków w kłosie. Nawet połowa składników odżywczych zawartych w ziarnie pochodzi właśnie z fotosyntezy tego liścia.
Zdrowy liść flagowy wspiera rozwój rośliny. Sprawia, że plony są większe i bardziej wartościowe. Dlatego jego ochrona przed uszkodzeniami i chorobami jest tak ważna.
Choroby liścia flagowego w pszenicy ozimej i innych zbożach – czego się obawiać?
Zdrowy liść flagowy działa jak swoisty „filtr ochronny” dla całej rośliny. Zabezpiecza przed uszkodzeniami, infekcjami i chorobami. Jednak kiedy robi się ciepło i wilgotno, liść flagowy staje się podatny na choroby. Poniżej wyszczególniono najczęstsze choroby, atakujące liść flagowy:
- Mączniak prawdziwy – biały, przypominający mąkę nalot, widoczny na blaszce liściowej i pochewkach liściowych.
- Rdza brunatna – brunatne, nieregularnie rozmieszczone brodawki z jasnymi obwódkami, głównie na górnej stronie liścia i pochwie liściowej.
- Rdza żółta – żółte lub pomarańczowe brodawki, układające się w pasma wzdłuż nerwów liścia.
- Paskowana septorioza liści – wydłużone, brązowe nekrozy z czarnymi piknidiami, które szczególnie często występują na liściach górnych.
- Brunatna plamistość liści (DTR) – żółte plamy z brunatnym środkiem, otoczone żółtawą obwódką. W zaawansowanym stadium liście żółkną i obumierają.
Powyższe choroby poważnie zagrażają uprawie, dlatego tak ważne są działania zapobiegawcze i profilaktyczne.
Faza liścia flagowego w pszenicy – kiedy zastosować zabieg?
Na choroby liścia flagowego rolnicy stosują zabieg T2. Zastosowanie środków ochrony roślin należy wykonać, kiedy liść jest rozwinięty, a kłos schowany w pochwie liściowej. Do ochrony liścia flagowego najlepiej wykorzystać fungicydy, które zawierają substancje czynne z różnych grup chemicznych:
- Triazole,
- Strobiluryny,
- SDHI.
Dużą skutecznością wykazują się kombinacje strobiluryny z triazolami. Triazole eliminują grzyby na liściu flagowym i w jego wnętrzu, a strobiluryny zapewniają długotrwałą ochronę przed ich powrotem. Jeśli presja patogenów wywołujących choroby grzybowej nie jest tak intensywna, można zastosować tylko triazole.
Przede wszystkim przy doborze preparatu, należy kierować się rodzajem choroby i warunkami pogodowymi. W efekcie tego ochrona liścia flagowego w pszenicy będzie najskuteczniejsza.
Termin i sposób wykonania zabiegu ochronnego liścia flagowego
Najlepszy czas na aplikację preparatów chemicznych to moment, gdy liść flagowy jest w pełni rozwinięty, a kłos pozostaje jeszcze ukryty w pochwie liściowej. Dlatego faza T2 to optymalny czas na zabieg, który ochroni nie tylko liść flagowy, ale również podflagowy. Preparat stosuje się w suchych warunkach, które zwiększają jego skuteczność.
Skracanie pszenicy w fazie liścia flagowego
Ważnym pojęciem jest też skracanie pszenicy w fazie liścia flagowego. Polega na stosowaniu regulatorów wzrostu, które zmniejszają długość międzywęźli, w górnej części źdźbła. Zabieg przeprowadzany jest zwykle w końcowych etapach rozwoju liścia flagowego (BBCH 37-39), żeby wzmocnić rośliny przed wyleganiem. Aplikacja środków na redukcję wysokości pszenicy łączy zastosowanie regulatorów wzrostu z fungicydem. Dodatkowo hamuje syntezę giberelin, co sprawia, że rośliny stają się krótsze i bardziej zwarte.
Dzięki skracaniu źdźbła rośliny są odporniejsze na deszcz, wiatr i ciężar kłosów, co ogranicza straty plonów. Przekierowanie energii rośliny z wydłużania łodygi na rozwój kłosów sprzyja lepszej jakości i wyższej masie ziaren. Skracanie ułatwia także zbiór zbóż i poprawia stabilność łanu.
BIBLIOGRAFIA:
- https://hrgrunwald.pl/images/warto_przeczytac/fazy_rozowjowe_traw.pdf [dostęp: 18.11.2024]
- https://www.wrp.pl/kiedy-t-2-w-pszenicy-czy-czekac-na-lisc-flagowy-kiedy-ostatni-moment-na-pierwszy-zabieg-ochrony-w-technologii-dwuzabiegowej-w-rzepaku-sprawdzamy-stan-upraw-w-kraju-5-12-05-2023-co-mowi-infopole/[dostęp: 18.11.2024]