Dane gospodarstwo rolne boryka się z suszą i związanymi z nią stratami? Warto sprawdzić, czy kwalifikuje się ono do skorzystania z rządowego wsparcia w postaci pomocy suszowej. Omawiamy, czym jest susza rolnicza, jak chronić przed nią uprawy, na czym polega program pomocy suszowej w 2024 roku oraz kto może z niego skorzystać.
Co to susza rolnicza i jakie zagrożenie stanowi dla upraw?
Susza rolnicza pojawia się w Polsce z dużą regularnością. To stan deficytu wody w glebie. Zjawisko to negatywnie wpływa na uprawy, ponieważ rośliny mają trudności z dostępem do niezbędnej wilgoci i składników odżywczych. W rezultacie dochodzi do zaburzeń w procesie wzrostu roślin. Skutkami długo utrzymującej się suszy są:
- pogorszenie wskaźników produkcyjnych,
- spadek biomasy,
- osłabienie kondycji roślin,
- straty finansowe po stronie rolnika.
Warto zatem wiedzieć, jak chronić uprawy przed suszą glebową. Niestety, przeciwdziałanie skutkom suszy może być problematyczne. W przypadku większych strat rolnicy mogą skorzystać z rządowego wsparcia w postaci tzw. pomocy suszowej.
Jak chronić uprawy przed suszą glebową?
Oczywiście podstawowym sposobem ochrony uprawy przed skutkami suszy rolniczej jest regularne nawadnianie roślin. W okresie suszy mogą występować z tym problemy. Jest to związane z ograniczonymi możliwościami poboru wody oraz z jej pogorszoną jakością. Ratunkiem byłyby opady atmosferyczne, jednak mogą one wówczas nie występować.
Dodatkową formą wsparcia jest stosowanie nawozów, które zwiększają odporność roślin na suszę oraz poprawiają pobór wody. Ponadto warto zadbać o zwiększenie poziomu próchnicy w glebie. Dzięki temu gleba w większym stopniu gromadzi wodę, która jest bardziej dostępna dla upraw. Eksperci rekomendują stosowanie produktów zawierających kwasy humusowe (m.in.: kwasy huminowe, kwasy fulwowe oraz huminy) takie jak Hum BIO Lider oraz nawozów, zwiększających tolerancję roślin na suszę, w tym m.in.: Super Zn oraz Profi Zn Xtra.
Fot. Super Zn oraz Profi Zn Xtra to nawozy, zwiększające tolerancję roślin na suszę.
Pomoc suszowa – program Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Rolnicy, których uprawy zostały dotknięte suszą, mogą ubiegać się o wsparcie finansowe. Rządowy program pomocy suszowej dla producentów rolnych został przygotowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi po to, aby zrekompensować rolnikom straty finansowe. Poniżej przedstawiamy więcej informacji na temat pomocy suszowej.
Kto może skorzystać z tego wsparcia?
Pomoc suszowa dla rolników skierowana jest do producentów, których straty wyniosły więcej niż 30% średniej rocznej produkcji roślinnej. Wsparcie ma postać dotacji, z której mogą korzystać osoby prowadzące gospodarstwo rolne i ponoszące straty w wyniku suszy oraz innych niekorzystnych zjawisk atmosferycznych (np.: deszcz nawalny, grad, powodzie, huragany, przymrozki wiosenne itd.). Jeżeli rolnik zmaga się z takimi problemami, to warto, aby sprawdził, czy kwalifikuje się do otrzymania pomocy finansowej.
Gdzie ubiegać się o pomoc suszową dla swojego gospodarstwa rolnego?
Wnioski o wsparcie w przypadku pomocy suszowej przyjmuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dokumenty należy składać do jednostki właściwej ze względu na lokalizacje gospodarstwa rolnego, które poniosło straty. ARIMR jest również operatorem programu, dlatego w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości warto skontaktować się z jej przedstawicielem.
Kiedy składać wniosek i kiedy jest wypłacana pomoc suszowa?
Zgodnie z warunkami programu wniosek o udzielenie pomocy finansowej za dany rok składa się na początku roku przyszłego, gdy podliczone zostaną realne starty w produkcji w ujęciu rocznym. Przykładowo wnioski za 2023 roku można było składać od 29 lutego do 15 marca 2024 roku. Analogiczna sytuacja powinna wystąpić w kolejnym okresie. Oznacza to, że dokumenty o dotację za straty z 2024 roku trzeba będzie składać na początku 2025 roku.
Wypłata pomocy suszowej następuje kilka dni po ogłoszeniu wyników naboru. W 2024 zostały wydawane po 18 marca 2024 roku.
Jakie stawki pomocy suszowej obowiązywały za 2023 rok?
Stawki pomocy suszowej w 2023 roku zostały przyjęte w regulaminie programu. Zgodnie z nim wysokość otrzymanej dotacji na ha uprawy zależy od wysokości poniesionych strat. Wypłaty za 2023 rok wyniosły:
- 1000 zł/ha – przy stratach większych niż 70% plonu, z wyłączeniem niektórych typów użytków zielonych i upraw owocowych;
- 500 zł/ha – przy stratach na poziomie 30-70%;
- 250 zł/ha – przy stratach na poziomie 30-70% przy wieloletnich użytkach zielonych i obsadzie zwierząt poniżej określonego poziomu.
Aby określić poziom przysługującego wsparcia finansowego, warto skontaktować się z jednostką Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, właściwą do miejsca zamieszkania. Można skorzystać również z innych form pomocy rządowej, w tym m.in. dopłaty do zboża.
W celu ograniczenia negatywnych skutków suszy rolniczej rekomendowane jest stosowanie dedykowanych nawozów oraz rozsądne zarządzanie uprawami.
Bibliografia:
- Kaczała M., Susza rolnicza – skutki dla gospodarstwa rolnego i możliwość ich finansowania przez ubezpieczenie, Prace i Studia Geograficzne 2014, t. 55, s. 53-65.
- https://www.gov.pl/web/susza/pomoc-suszowa-dla-producentow-rolnych [dostęp 03.06.2024].
- https://www.poznan.uw.gov.pl/szkody-w-rolnictwie/szkody-w-rolnictwie-2024 [dostęp 03.06.2024].