Wołek zbożowy – poważne zagrożenie dla plonu. Jak go zwalczyć?

Jedna samica wołka zbożowego znosi do 300 jaj. Nie dziwi więc, że szkodnik ten rozprzestrzenia się bardzo szybko i stanowi poważne zagrożenie w magazynach. Inwazja tych chrząszczy prowadzi do strat nawet 5-10 proc. ziarna. Wołki nie tylko żerują, ale i zanieczyszczają zbiory odchodami, co sprawia, że plony tracą wartość użytkową. Jak zwalczyć wołka zbożowego?

Jak wygląda wołek zbożowy?

Wołek zbożowy to chrząszcz o długości od 3 do 5 mm. Ma wydłużone, brązowe ciało o spłaszczonym kształcie. Charakteryzuje go zaokrąglone przedplecze z wyraźnymi wgłębieniami oraz regularnie rozmieszczone punkty na pokrywach. Wołek ma długi ryjek i czułki łukowato zgięte. Tułów pokrywają mu drobne żółtawe włoski. Wraz z dojrzewaniem wołek zbożowy zmienia odcień z jasnobrązowego na ciemniejszy.

Wołki żyją nawet do 2 lat, ale średnio 5-8 miesięcy. Samice składają setki jaj w jednym ziarnie. Larwy wylęgają się po trzech dniach i przechodzą przez cztery stadia rozwojowe. Dojrzewają wewnątrz plonów do 5 tygodni. Jeśli warunki sprzyjają, rocznie pojawia się nawet 12 pokoleń wołka.

Jak wyglądają larwy wołka zbożowego? Charakteryzuje je pomarszczony korpus w białym kolorze, nie mają nóg i osiągają długość do 5 mm. Często mają brązowy aparat zębowy.

Wołek zbożowy lubi wilgoć

Wołek zbożowy żeruje na ziarnach zbóż, ale nie tylko, ponieważ lubi produkty ze skrobią na przykład pieczywo i kasze. Dorosłe osobniki wygryzają otwory w ziarniakach, a larwy niszczą ich wnętrze.

Skąd się bierze wołek zbożowy? Optymalna temperatura dla wołków to około 25°C, a ich aktywność zwiększa się przy wysokiej wilgotności ziarna. W jakiej temperaturze ginie wołek zbożowy? Poniżej 10°C lub powyżej 34°C samice przestają składać jaja, a szkodniki umierają, kiedy jest około -15°C przez 18-22 godzin. Czego nie lubi wołek zbożowy? Nie tylko niskich temperatur, ale i niskiej wilgotności ziaren – kiedy spada do około 8 proc.

Czy wołek zbożowy stanowi zagrożenie dla człowieka i zwierząt?

Z zasady wołek zbożowy nie stanowi zagrożenia dla życia. Jednak jest silnym alergenem dla ludzi, zwłaszcza dla pracowników piekarni i magazynów zbożowych. Dlatego właśnie styczność z wołkiem prowadzi do stanów zapalnych i zaburzeń gastrycznych. Co więcej, wołek zbożowy zanieczyszcza żywność, a to stwarza ryzyko jej zepsucia. Spożycie zainfekowanych produktów może wywołać zatrucia pokarmowe.

Czy wołek zbożowy jest szkodliwy dla zwierząt? Nie stanowi zagrożenia bezpośrednio, ale może zaburzyć pracę układu trawiennego, zwłaszcza młodych osobników.

Czym zwalczyć wołka zbożowego?

W pierwszej kolejności znaczenie ma profilaktyka. Rolnicy powinni dezynfekować pomieszczenia przechowujące ziarno i dokładnie osuszać je przed składowaniem.

Sposoby na wołka zbożowego

Specjaliści zalecają, żeby usunąć zainfekowane zboża i dokładnie sprzątać przechowalnie, aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się wołka zbożowego. Poza tym warto utrzymywać niską wilgotność w takich miejscach i dbać o to, żeby zboże było składowane na osuszonej przestrzeni.

Powszechnie dostępne są również pułapki na wołki zbożowe wzbogacone o feromony – przyciągają szkodniki, co ułatwia ich usunięcie.

Insektycydy w walce z wołkiem zbożowym.

Najlepsze i skuteczne metody zwalczania wołka zbożowego w magazynach obejmują chemiczne insektycydy. Na rynku dostępne są różne środki, takie jak insektycydy w sprayu i środki biologiczne typu bakterie Bacillus thuringiensis, które są bezpieczne dla ludzi i zwierząt. Dzięki tym metodom można skutecznie chronić zbiory przed tym szkodnikiem. Wszystkie środki owadobójcze na zwalczające wołka zbożowego należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta.

BIBLIOGRAFIA: