Wysokiej jakości plony to cel każdego gospodarstwa rolnego. Chcąc zapewnić ochronę zbóż, stosuje się zabiegi fungicydowe, które zabezpieczają rośliny przed chorobami grzybowymi. Jednym z kluczowych zabiegów jest zabieg T1, który przeprowadza się po rozpoczęciu wiosennej wegetacji zbóż.
Na czym polega zabieg T1?
Zabieg T1 uznawany jest za fundament ochrony roślin uprawnych przed chorobami grzybowymi i pleśniowymi. W przypadku przedplonu zbożowego wykonuje się go profilaktycznie. Zabieg T1 w pszenżycie i pozostałych zbożach przeprowadza się w celu zabezpieczenia roślin we wczesnych fazach wegetacji poprzez stosowanie fungicydów.
Kiedy wykonać zabieg T1?
W jakim terminie należy wykonać zabieg T1 w pszenicy i innych roślinach uprawowych, aby zagwarantować jego najwyższą skuteczność? Zaleca się wykonanie go w okresie między fazą krzewienia a wykształceniem przez roślinę drugiego kolanka. Zabieg należy wykonać podczas optymalnych warunków pogodowych – najlepiej w ciepły i pochmurny dzień, w godzinach popołudniowych lub wieczornych.
Termin stosowania fungicydów determinuje również rodzaj substancji czynnej, zawartej w preparacie. Dla przykładu: produkty z triazolem można zastosować, dopiero gdy temperatura dobowa utrzymuje się na poziomie minimum 12°C.
Pozostałe typy fungicydów stosuje się w następujących przedziałach temperaturowych:
- 5-10°C – fenpropidyna, proquinazid, fenpropimorf,
- +10°C – strobiluryny (pikoksystrobina, azoksystrobina),
- + 12°C – triazole (propikonazol, tebukonazol, cyprokonazol, metkonazol).
Zabieg T1 można wykonać najpóźniej w fazie BBCH 33, choć rekomenduje się robić to nieco wcześniej. Przekroczenie granicznego terminu sprawi, że łan będzie bardziej zwarty i substancja czynna nie przedostanie się skutecznie do rośliny.
Próg szkodliwości przy zabiegu T1
Ważne jest wykonanie zabiegu fungicydowego niezwłocznie po tym, gdy w uprawie zostanie przekroczony próg szkodliwości. Poniżej przedstawiono dane dla konkretnych jednostek chorobowych zbóż.
| Jednostka chorobowa | Próg szkodliwości |
| rdza żółta zbóż i traw | 20% roślin z objawami (pszenżyto i pszenica) |
| brunatna plamistość liści zbóż | 10% roślin z objawami (pszenżyto i pszenica) |
| rdza brunatna | 10% roślin z objawami (pszenżyto i pszenica) |
| septorioza paskowana liści pszenicy | 20% roślin z objawami (pszenica) |
| rynchosporioza liści zbóż | 15% roślin z objawami (jęczmień ozimy) |
| plamistość siatkowa jęczmienia | 15% roślin z objawami (jęczmień ozimy) |
| łamliwość źdźbła zbóż i traw | 15% roślin z pierwszymi objawami |
Jakie choroby zwalcza zabieg T1?
Ochrona fungicydowa w postaci zabiegu T1 w rzepaku, pszenicy i innych zbożach ma na celu zabezpieczyć rodzinę przed różnego rodzaju chorobami grzybowymi. A są to m.in.:
- mączniak prawdziwy zbóż i traw;
- łamliwość źdźbła zbóż i traw;
- rdza brunatna;
- brunatna plamistość liści zbóż (DTR);
- rdza żółta zbóż i traw;
- fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni;
- rynchosporioza zbóż;
- septorioza paskowana liści pszenicy;
- plamistość siatkowa jęczmienia.
Dobór substancji czynnej do konkretnych chorób grzybowych
Kluczem do zachowania skuteczności zabiegu T1 jest dobór substancji aktywnych do konkretnych chorób grzybowych. Odpowiedni preparat fungicydowy stosowany w pszenicy lub innym zbożu powinien działać interwencyjnie. Wszystko po to, aby skutecznie wyeliminować choroby, które zaatakowały uprawę. Ze względu na różnorodność chorób, zalecane jest stosowanie mieszanek fungicydów, które wzajemnie uzupełniają swoje działanie. Na rynku są dostępne wysokiej jakości preparaty jak:
- Laiba 250 SC,
- Talius 200 EC,
- Clufen 50 EW,
- Protendo 300 EC,
- Broteas 250 SC,
- Albion 240 EC,
- Bounty 430 SC,
- Tyberius 250 EW,
- Piraxor EC,
- Djembe 274 EC.
Poniżej przedstawiono substancje aktywne, które wykazują skuteczne działanie ochronne i zwalczające przy konkretnych chorobach grzybowych i pleśniowych zbóż.
| Jednostka chorobowa | Substancje aktywne |
| brunatna plamistość liści w zbożach jarych | tebukonazol, protiokonazol, metkonazol, azoksystrobina |
| septorioza liści | krezoksym metylu, proquinazid, metkonazol, tebukonazol |
| mączniak prawdziwy zbóż | yriofenon, prokwinazyd, fenpropidyna, azoksystrobina, spiroksamina, tebukonazol, |
| rynchosporioza | tebukonazol, protiokonazol, biksafen |
| rdza żółta zbóż | tebukonazol, protiokonazol, spiroksamina, azoksystrobina |
Uprawa jęczmienia jarego może wymagać tylko jednej aplikacji fungicydami w ramach ochrony przed patogenami. Zabieg należy wykonać po pojawieniu się pierwszych symptomów chorobowych.
Bibliografia:
- Kalinowski M., Zabieg T1 w zbożach ozimych, Tygodnik Poradnik Rolniczy 2013, 11, s. 21-23
- Korbas M., Horoszkiewicz-Janka J., Zaplanuj zabieg T1, Nowoczesna uprawa 2011, 3, s. 10-14
- Korbas M., Horoszkiewicz-Janka J, Konieczny zabieg T1, Top Agrar Polska 2019, 3, s. 112-116
- Paczyńska D., Progi szkodliwości roślin rolniczych, Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach 2016, s. 5-8.